آموزش صبر و آرامش به کودکان در مقابل شکست در بازی
دلیل خشم کودک بعد از شکست در بازی
گاهی اوقات دلیل خشم کودک بعد از شکست در بازی کودک ما عصبانی میشه و ممکنه پرخاش کنه, قهر کنه و یا … که دلیل اینها عدم آگاهی والدین از مسائل تربیتی است گاهی مسخره شدن از سمت دیگران, گاهی تحقیر و … باعث خشم آنها از شکست میشود. در این مطلب از مسیر سبز یاد میگیریم که چگونه به فرزند خود یاد بدیم در مقابل شکست صبور باشه, آرامش داشته باشه و بیشتر تلاش کنه تا دفعه بعد نتیجه بهتری بگیره.
همه ما و کودکان ما عاشق پیروزی هستیم
همه ما پیروزی را دوست داریم. همه دوست داریم بعد از پیروز شدن بالا و پایین بپریم و از شدت شادی فریاد بکشیم. دادن جام های مختلف، هدایای نقدی و جوایز ارزشمند از راه هایی است که جامعه امروز ما برای تشویق برندگان به کار می برد تا بین فرد پیروز و شکست خورده تمایز قائل شود. طبیعتاً تمام والدین نیز دوست دارند فرزند آنها همیشه پیروز باشند و مایه افتخار و سربلندی آنها باشند.
به کودک بیاموزیم قبول شکست نشانه ضعف نیست
اما پرورش این باور در میان کودکان که بردن و پیروز شدن تنها موضوع مهم در هر رقابتی است و شکست خوردن نشانه ای از ضعف است درست نیست. قبول شکست نشانه ضعف نیست. هر رقابتی که برنده دارد طبعاً بازنده هایی نیز به همراه خواهد داشت. آموزش شکست خوردن و روبه رو شدن با آن یکی از مهم ترین درس هایی است که والدین می توانند به فرزندان خود بدهند. درسی که تا پایان عمر همراه آنها خواهد بود و قطعاً راه های رسیدن به موفقیت های بزرگ تر را برای کودکان ما هموار خواهد کرد.
البته واضح است که هیچ کس دوست ندارد شکست بخورد. همچنین مسلم است زمانی که والدین شاهد شکست خوردن و ضعف فرزندان خود هستند باور این مسئله اصلاً برای آنها آسان نیست. اما باید باور داشته باشیم توانایی روبه رو شدن با شکست درسی به ارزش زندگی است که فرزندان ما را برای زندگی پرفرازونشیب آینده آماده خواهد کرد. در این مورد توجه به چند نکته جالب توجه است.
فرزند شما از سمت کسی به جز والدین هم تشویق شود
فرزند شما به هر چیزی که علاقه مند است چه ورزش، موسیقی، تحصیلات و هر چیز دیگر سعی کنید فردی را برای آموزش آنها انتخاب کنید که آنها را به بهترین وجه در جهت علاقه آنها آموزش دهد. این که افرادی غیر از پدر و مادر نقش آموزش فرزند شما را به عهده داشته باشند بسیار مهم است. اگر کودکان شما از فردی غیر از پدر و مادر تشویق شوند بسیار در آنها مؤثرتر است.
زمانی که فرزند شما در رقابتی شرکت می کند آنها را مطمئن کنید که نتیجه این رقابت هر چه باشد شما آنان به بیشترین میزان ممکن دوست خواهید داشت. بسیاری از کودکان فکر می کنند در صورتی که در یک مسابقه یا امتحان نتیجه دلخواه را کسب نکنند ممکن است پدرو مادر آنها را مانند قبل آنها را دوست نداشته باشند. ما باید آنها را مطمئن کنیم که به خاطر خودشان دوستشان داریم نه به دلیل نتایجی که آنها کسب می کنند و کارهایی که می توانند انجام دهند. ماباید آنها را مطمئن کنیم دوست داشتن ما کاملاً بدون شرط است.
▪ به کودکان خود اجازه دهید بعد از شکست گریه کنند و حتی عصبانی شده و یا افسرده و ناراحت شوند.
بسیاری از والدین هنگام شکست به فرزند خود توصیه می کنند گریه نکند و ناراحتی خود را بروز ندهد اما ما باید به فرزندان خود یاد بدهیم از نظر عاطفی خود را تخلیه کنند و به شیوه درستی به این حس ها پاسخ بدهند.
بازی هایی برای کنترل خشم کودکان
معمولا کودکان زمانی که خشمگین هستند، اشیاء را به هم میکوبند، پرت میکنند، سروصدا میکنند و در نهایت با تخلیه هیجان، به گونه ای آرام میگیرند. در این مواقع باید برای کودک بازیهایی فراهم کرد تا امکان ساختن و خراب کردن را به او بدهد، بدون اینکه به چیزی آسیبی برساند. یکی از این بازیها، ابزار خانه سازی یا کلا ساخت و ساز است که کودک با ساختن و خراب کردن میتوانند تا حدودی خشم خود را تخلیه کرده و کنترل کنند. بازی برای کنترل خشم در مبتلایان به اختلال نافرمانی مقابله ای و برخی دیگر از اختلالات رفتاری کودکان نیز مفید و موثر است.
کنترل خشم با استفاده از عشق کودکان به سر و صدا
کودکان از سنین نوزادی و شیرخوارگی، عاشق ساختن صداهای جدید و سر و صدا کردن هستند. این موضوع در سنین بالاتر میتواند به کنترل خشم و حتی مهارتهای شنیداری و موسیقیایی کودک کمک کند. وسایلی مثل طبل و سازهای موسیقی بهترین گزینه است، اما اگر شرایطش را ندارید، با یک قاشق و یک ظرف میتوانید خشم کودکتان را کنترل کنید.
بازی های موثر بر کنترل خشم کودکان
بسیاری از شما این بازیها را میشناسید و گاهی با فرزندتان آنها را بازی کردهاید؛ اما شاید ندانید همین بازیهای ساده راهی برای تخلیه هیجانی و کنترل خشم فرزندتان میباشد. در ادامه تعدادی بازی که میتواند به آموزش مهارت کنترل خشم کودکان کمک کند را بیان میکنیم.
بازی برای کنترل خشم کودکان | حباب بازی
حباب بازی، یکی از همان نوع بازیهای ساختن و خراب کردن است. کودکان برای ساختن حباب، مجبورند تنفس آرام، طولانی و آهسته داشته باشند و همین مسئله، به آرامش کودک کمک میکند. این بازی برای کودکان ۳ تا ۵ ساله مناسب است.
گِل بازی و خمیر بازی
یکی از بهتری بازیها برای پرورش و تربیت کودک، گِل بازی و خمیر بازی است. متاسفانه این روزها والدین، کودکانشان را به خاطر مسائل بهداشتی از گل بازی منع میکنند، اما در صورت رعایت نکات بهداشتی، گِل بازی و خمیر بازی، هم برای رشد خلاقیت کودک و هم برای تخلیه هیجانی و کنترل خشم او موثر است. بهتر است در این بازی از قالبهای آماده استفاده نکنید تا کودک هیجاناتش را به راحتی و بدون هیچ تسهیل کنندهای ابراز کند. این بازی برای سنین ۳ تا ۱۱ سال مناسب است و به کاهش پرخاشگری کودکان کمک میکند.
بازی برای کنترل خشم کودکان | پاره کردن روزنامه
برای کودکتان مقداری روزنامه باطله تهیه کرده و به او بگویید هر وقت عصبانی شد و خواست واکنش نشان دهد، روزنامههایش را تا آنجا که میتواند پاره کرده و ریز ریز کند.
بازی برای کنترل خشم کودکان | بادکنکهای خشم
این بازی، بیان مستقیم خشم است. کودک با نفسهای سنگین و عمیق به داخل بادکنک، میتواند انتقال خشم خود به داخل بادکنک را لمس کند و ببیند. والدین باید به او بفهمانند که نفسهای او، همراه با خشم است که در حال پر کردن بادکنک میباشد. سپس از او بخواهید که بادکنکش را بترکاند. او بدون اینکه به کسی آسیبی برساند خشم خود را تخلیه کرده است. همچنین کودک میتواند با تخلیه باد بادکنک و مشاهده آن، خالی شدن خشم را مشاهده کند.
بازی برای کنترل خشم کودکان | بازی پا کوبیدن
در این بازی کودک مجاز است که پاهایش را به هرشکلی که میخواهد به زمین بکوبد. باید سعی کنید که سلامت کودک به خطر نیافتد و یا کفش پای او باشد یا در زمینی نرم به این کار بپردازد. به او بگویید که عصبانیت و خشمش، با هر ضربه از پاهایش خارج شده و روی زمین پخش میشود.
بازی لاک پشت ماورا برای کنترل خشم کودکان
این بازی بر اساس قصه درمانی است و به کودک میگوییم که لاک پشتی در گذشتهها زندگی میکرده که مانند تو عصبانی میشده و از خود پرخاشگری نشان میداده است. تا این که روزی پدربزرگش او را صدا میزند و به او الگوهایی یاد میدهد. بعد از توضیح داستان به بیان مراحل آن خواهیم پرداخت.
در مرحله اول به کودک یاد میدهیم که وقتی عصبانی شد صحنه را ترک کند و و از جمع خارج شود. سپس مقداری فکر کند و خود را آرام کند. در مرحله دوم به او آموزش میدهیم که چند نفس عمیق بکشد و در مرحله بعد بتواند دست خود را بر روی شکمش گذاشته و ۳ ثانیه نفس خود را حبس کند و با ۳ شماره هوای درون ریههای خود را تخلیه کند. در مرحله چهارم کودک باید به این مسئله فکر کند که در آن لحظه چه کاری میتوانسته انجام دهد و در آخرین مرحله کودک به جمع و گروه باز میگردد.
همراهی والدین، محور اصلی کنترل خشم کودکان
نکته بسیار مهم در استفاده از بازی برای کنترل خشم کودکان این است که کودک به تنهایی موضوع را یاد نمیگیرد، بلکه کاملا وابسته به آموزش والدین هستند. بنابراین، والدینی که به روشهای تربیتی مسلط نباشند و نتوانند یا نخواهند برای آموزش این مهارتها به کودک خود وقت بگذارند، در آینده نمیتوانند انتظار رفتار منطقی و معقول از او داشته باشند.
به کودک یاد بدهید که در وهله اول، سعی کند از محیط خارج شود و برای آرام شدن صبر کند. همچنین لازم است که والدین در طول این بازیها، به کودک، هیجان خشم را توضیح داده و در طول بازیها، به او نشان دهند که چگونه خشم از سر و بدن او به نوک انگشتان میآید و با کاری که میکند، از بدن او خارج میشود. کنترل خشم، مهارتی است که اگر درست آموخته شود، تضمین یک زندگی سالم و بی دردسر را در آینده خواهد داد.
برای اطلاع از روش های مناسب تربیت فرزند کلیک کنید.
درباره یزدان مهربانی
پژوهشگر و مدرس مهارت های تربیت فرزند (با استفاده از تکنیک های برنامه ریزی ذهن)
نوشته های بیشتر از یزدان مهربانی
دیدگاهتان را بنویسید